تاندون آشیل بزرگترین و ضخیم ترین و قوی ترین تاندون در بدن انسان است که عضلات ساق را به پشت پاشنه اتصال می دهد و طی راه رفتن پاشنه را از زمین بلند می کند. مشکلات این تاندون از التهاب خفیف یا تاندینوپاتی تا پارگی نسبی و گاهی پارگی کامل متغیر است.
التهاب تاندون (تاندینوپاتی)
این ضایعه به علت آسیب های بسیار خفیف که به طور پیوسته تکرار می شوند و استفاده بیش از حد از تاندون مثل ورزش اتفاق می افتد و به صورت تغییرات فرسودگی در تاندون و التهاب بافت های اطراف تاندون خود را نشان می دهد.بیشتر فعالیت هایی که باعث این پدیده می شوند شامل دویدن مخصوصا در سطوح شیب دارو پریدن می باشند.
فاکتورهای مستعد کننده در بدن ورزش کار:
- ناهنجاری های پای بیمار
- بلند بودن قوس پا
- وزن زیاد.
- انعطاف پذیری کم بدن.
علایم
- درد
- ضعف
- محدودیت حرکت
درمان
درمان شامل حذف یا کاهش فعالیت آسیب رسان و در صورت امکان اصلاح فاکتور مستعد کننده آغاز می شود.
همزمان با آن باید درمان فیزیوتراپی نیز انجام شود که هدف آن کاهش التهاب و افزایش انعطاف پذیری و افزایش قدرت عضله و بازگرداندن تدریجی ورزشکار به فعالیت ورزشی می باشد.
از داروهای ضدالتهاب جهت کاهش درد موجود به علت التهاب می توان استفاده کرد ولی باید با احتیاط مصرف شوند چون به علت مخفی کردن درد ممکن است ورزشکار با وجود آسیب به فعالیت ادامه دهد و وسعت آسیب بیشتر شود.
پارگی تاندون آشیل
تاندون آشیل شایع ترین تاندون در بدن انسان است که خودیخود پاره می شود.این تاندون طی فرود آمدن حین پرش یا طی فعالیت های ورزشی که با استارت زدن و توقف مکرر همراه هستند می تواند پاره شود.در پارگی کامل معمولا یک صدای پاپ ناگهانی در ساق توسط بیمار شنیده می شود و تقریبا در همه موارد ورزشکار قادر به ادامه فعالیت ورزشی نخواهد بود.
اقدامات لازم در زمین ورزش:
باید ورزشکار از میدان ورزش خارج شود و بیمار روی اندام مبتلا وزن وارد نکند و از عصا زیر بغل استفاده کند.
در موارد مشکوک به پارگی تاندون آشیل باید سریع به پزشک مراجعه شود چون تاخیر در تشخیص و درمان با نتایج درمانی نامطلوبی همراه خواهد بود.
بررسی های پزشکی اولیه شامل معاینه دقیق و انجام گرافی ساده می باشد که وجو یا عدم وجود اسیب استخوانی همراه بررسی شود.البته خود پارگی تاندون در گرافی ساده مشخص نخواهد شد و اگر بر اسا معاینه بالینی نسبت به تشخیص شکی وجود داشته باشد انجام سونوگرافی یا ام ار ای سودمند خواهد بود و در افتراق پارگی کامل از ناکامل و تعیین وسعت اسیب کمک خواهد کرد. چون پارگی ناکامل معمولا با متد غیر جراحی درمان می شود ولی پارگی کامل را می توان هم با جراحی و هم با متد غیر جراحی درمان کرد. معمولا در ورزشکاران حرفه ای از متد جراحی استفاده می شود ولی در افراد معمول نتیجه نهایی درمان جراحی و غیر جراحی یکسان خواهد بود. بنابراین تصمیم بین جراحی و غیر جراحی توسط پزشک و بیمار با در نظر گیری شرایط سنی و سطح فعالیت فیزکی و شرایط پزشکی بیمار خواهد بود.
بازتوانایی
بازتوانای بیمار بعد درمان جراحی یا طی درمان غیر جراحی شامل حمایت از تاندون با گچ یا بریس به مدت 6 تا 8 هفته و سپس شروع تدریجی بازتوانایی برای احیا حرکت و قدرت و عملکرد است.
معمولا بازگشت به فعالیت ورزشی بعد 6 ماه امکان پذیر است.